Wonen

Wonen

De lasten en baten van het programma zijn hieronder weergegeven.

Toelichting

Budgetoverhevelingen

Onderzoeken VTH- en bouwtaken
Voor het jaar 2025 is er inmiddels een gewijzigde bestuurlijke opdracht om de dienstverlening op de VTH-taken te verbeteren. Hiervoor ontbreekt het budget. Het doorvoeren van verbetermaatregelen vraagt om incidenteel én mogelijk ook structureel budget. Voorgesteld wordt om budget van 2024 voor Bouwtoezicht over te hevelen naar 2025, voor een bedrag van 400.000 euro om de maatregelen die we treffen in 2025 mee te bekostigen. De raad wordt middels een informatienota geïnformeerd over de noodzakelijke budgetoverheveling.

Omgevingswet
De te verwachten incidentele kosten voor 2025 zijn hoger dan het positieve saldo over 2024. Een deel van de dekking zal vermoedelijk kunnen plaatsvinden vanuit specifieke uitkeringen vanuit het Rijk. Deze zijn voor het jaar 2025 nog niet zeker. Voorgesteld wordt daarom om het positieve saldo van 572.000 euro van 2024 euro over te hevelen naar 2025.

Tussen programma's

Organisatiekosten
Voor een toelichting verwijzen wij naar de toelichting in programma 1.

Bestemmingsreserve Flexibele kern:
Voor een toelichting verwijzen wij naar de toelichting in programma 1.

Overige afwijkingen

Leges
De legesopbrengsten van de omgevingsvergunningen worden onderverdeeld onder verschillende producten. Door de komst van de Omgevingswet zijn in december 2023 meer aanvragen ingediend gebruikelijk, deze aanvragen zijn in 2024 afgehandeld.
Het aantal aangevraagde vergunningen lag in 2024 lager dan in voorgaande jaren. Hierdoor zijn op het onderdeel 'bouwkosten' minder leges binnengekomen.
Het aantal vergunningen dat is aangevraagd met 'afwijken van de ruimtelijke regels' lag in 2024 hoger dan voorgaande jaren. Ook zijn er voor de behandeling van de vergunningaanvragen vaker rapporten op gebied van milieu beoordeeld. Hierdoor zijn er op de onderdelen Ruimtelijke ontwikkeling (365.000 euro) en Milieu (34.000 euro) meer leges binnengekomen.
De totale legesinkomsten voor omgevingsvergunningen zijn iets hoger dan begroot.

Bijdrage ODR
Bijdrage ODR op milieu een voordeel van 190.000 euro en op bouw een nadeel van 194.000 euro Op gebied van milieu zijn op de onderdelen vergunningverlening milieu en advisering minder producten en minder uren besteedt dan begroot. De bijdrage ODR lag op het onderdeel milieu daardoor lager dan begroot.
De hogere inzet voor bouw wordt met name veroorzaakt door de effecten van de Omgevingswet en een toename van handhavingsprocedures en WOO-verzoeken. De effecten van de Omgevingswet zijn met name terug te zien in een toename van uren bij de Frontoffice en vergunningverleners en toezichthouders bouw. Zij krijgen veel vragen over de Omgevingswet en gaan vaker in gesprek met inwoners.
De totale bijdrage aan de ODR is 8.000 euro meer dan begroot.

Grondexploitaties - woningbouw (lopende complexen)
Het voordelig saldo van de grondexploitaties-woningbouw (lopende complexen) bedraagt afgerond 931.600 euro. Dit is het gevolg van de te treffen aanvullende verliesvoorzieningen op de verlieslatende complexen. Deze zijn lager dan in de begroting geraamd.

Grondexploitatie actualisatie verliesvoorziening
Aan de reeds gevormde verliesvoorzieningen voor de verschillende complexen moet in 2024 per saldo ongeveer 0,1 miljoen euro worden toegevoegd ten laste van de algemene middelen. In de begroting werd al rekening gehouden met een (extra) toevoeging van 1,3 miljoen euro aan de verliesvoorzieningen. Deze toevoegingen bestaan uit de volgende onderdelen:

bedragen x 1.000 euro

De verliesvoorzieningen zijn gebaseerd op de zogenaamde Netto contante waarde (NCW). Dit houdt in dat aan de voorziening jaarlijks 2 procent (disconterings)rente moet worden toegevoegd zodat de voorziening aan het eind van de looptijd van het betreffende complex voldoende is om de resterende nadelige eindwaarde op te vangen.  Daarnaast werd op begrotingsbasis rekening gehouden met extra toevoegingen als gevolg van hogere overhead toerekeningen in 2024. In principe zou er een bedrag van ruim 1.332.000 euro aan de verliesvoorzieningen moeten worden toegevoegd, waarvan 252.000 euro ten laste van de algemene reserve grondexploitatie komt. In werkelijkheid wordt er 110.000 euro aan de verliesvoorziening toegevoegd, waarvan 187.000 euro ten laste van de algemene reserve grondexploitatie komt. Het voordelig verschil van 1.157.000 euro wordt veroorzaakt door inhoudelijke aanpassingen van de kosten en opbrengsten van de diverse verliesgevende complexen. Voor een nadere toelichting verwijzen we naar de paragraaf Grondbeleid.

Grondexploitatie (tussentijdse) winstnemingen
Bij winstgevende complexen schrijft het BBV voor dat op basis van de voortgang van de gemaakte kosten en opbrengsten er tussentijds winst moet worden genomen.
Voor het complex Herwijnen Oost wordt nog steeds een winst verwacht van ruim 1,9 miljoen euro. Omdat de voortgang ongeveer 93,7 procent is, moet er tussentijds een winst worden genomen van 1.776.996 euro. In de jaren 2018 t/m 2023 heeft al een winstneming plaatsgevonden van 1.741.012 euro, zodat er in 2024 een tussentijdse winstneming van 35.984 euro moet worden genomen.
In 2024 is het complex Mackaylaan Ophemert afgesloten met een winst van 280.106 euro. In 2023 is al een tussentijdse winst genomen van 216.630 euro, zodat er in 2024 nog een aanvullende winst van 63.476 euro is gerealiseerd.
Voor het complex Achter het Dorpshuis Spijk wordt in totaliteit een winst verwacht van ruim 138.000 euro. Omdat de voortgang ongeveer 3,1 procent is, moet er tussentijds een winst worden genomen van 4.219 euro. Tot op heden hebben er voor dit complex nog geen winstnemingen plaatsgevonden
Conform de bestendige gedragslijn zijn deze winstnemingen toegevoegd aan de algemene reserve grondexploitatie.
Deze winstnemingen hebben voor de exploitatie geen resultaat omdat de winstnemingen worden toegevoegd aan de algemene reserve grondexploitatie.